زنان در برابر تجاوز

در بخش نخست اشاره‌ای داشتیم به تحقیقاتی که به کمک تئوری‌های روان‌شناسی تکاملی تلاش دارد تا میلِ مردان به «تجاوز» و انگیزه‌های اصلی آن را تبیین کند. تئوری‌ها و تحقیقاتی که هم بر دستاوردهای روان‌شناسی تکیه دارند و هم رَوند تکامل بیولوژیک انسان را
نیز در محاسبات خود بااهمیت می‌دانند. در همین رابطه اشاره‌ای داشتیم به دیدگاه‌های علمی محققینی چون تورنهیل، پالمر و مالاموت که درباره زمینه‌ها و دلائل باستانی و ماقبل تاریخی «تجاوز» منتشر ساخته‌اند.
هم‌زمان با آن و از دل‌‌‌ همان شیوه‌ی تحقیق و نگاه می‌توان به بهای سنگینی که زنان در طول تاریخ تکامل بشر به‌خاطر تجاوز پرداخته‌اند اشاره کرد. بدون شک بارداری ناخواسته‌ی بسیاری از زنان، آن‌ها را در موقعیت نامساعدی قرار می‌داد که شانس بقای خودشان و فرزندانشان را کمتر می‌کرد. مردان متجاوز معمولاً سهمی در تدارک معیشت خانواده‌ای که به سبب تجاوز برای خود تهیه کرده بودند نداشتند. زنانی که می‌بایست به ناگهان وظیفه‌ی نگهداری فرزند ایجاد شده ناشی از تجاوز را بر دوش بکشند شانس انتخاب برای داشتن یک خانواده تندرست و همسر متعهد به خانواده را نیز از دست می‌دادند، که این خود به محدودیت و فقری تبدیل می‌گشت که به فرزندانش نیز منتقل می‌شد.

از سویی می‌توان گستردگی و میزان بالای پدیده‌ی «تجاوز» در گذشته‌های دور را در حضور چشمگیرِ عمل جنایتکارانه‌ی فوق در دنیای معاصر ثابت کرد. آخرین مطالعات۱ در امریکا نشان می‌دهد که ۱۳ درصد از زنان امریکا تجربه‌ی وحشتناک «تجاوز» را بر بدن خود داشته‌اند. از سوی دیگر، خسارات سهمگین حادثه‌ی ناهنجار فوق بر اجداد مؤنث بشر بی‌شک این برداشت منطقی را حمایت خواهد کرد که بدن زنان نیز امکان تدارکِ زمینه‌های دفاع بیولوژیک را نیز برای خود تهیه کرده‌ باشند.

روان‌شناسان تکاملی متوجه این نکته شده‌اند که سیستم «قاعدگی زنانه» و این حقیقت فیزیکی که به زنان امکان می‌دهد فقط دو روز در ماه امکان باروری داشته باشند بی‌شک مهم‌ترین موقعیتی۲ ‌است که زنان را واداشته است تا برای کنترل و تحمل خسارتِ «تجاوز»، دقت و توجه خود را متمرکز‌‌ همان دو روز نمایند. در طی هزاران سال، بدن زنان ترفندهایی را در وجود خود مهیا دیده است تا بویژه در دو روز مهم هر ماه، از گزند نیت‌های تهاجم جنسی مردان به‌دور باشند. شیو‌های دفاعی که در اینجا ذکر می‌گردد جدید‌ترین تحقیقات بالینی است که «دوری‌گزینی از تجاوز در طی دوران تخمک گذاری زنان» را مطرح می‌کند.

وقتی که زنان در معرض توهین جنسی قرار می‌گیرند تحقیقات نشان داده است که زنانی که در آستانه‌ی تخمک‌گذاری هستند قدرت فیزیکیشان بیشتر می‌گردد.

زیست‌شناسان دانشگاه ایالتی نیویورک خانم ساندرا پترالیا و گوردون گالوپ در سال ۲۰۰۲ تحقیقی بر روی ۱۹۲ دانشجوی دختر دوره‌ی لیسانس انجام دادند. در این بررسی، به دانشجویان داستان‌های کوتاهی برای خواندن دادند که قهرمان مؤنث قصه توسط مردان مشکوک تعقیب شده‌اند و جمله‌ی آخر داستان با عباراتی نظیر «وقتی که کلید ماشین را چرخاند تا استارت بزند، متوجه دست سردی بر روی شانه‌اش شد» تمام می‌گردد. یا داستان دیگری که قهرمان مؤنث در جمع دوستان آشنا و شاد در یک روز خوب تابستانی قرار دارد و دوباره داستان با این عبارت تمام می‌شود که «ماشینش را روشن کرد و به محض خروج از محوطه‌ی پارکینگ، دوستانش متوجه موسیقی با صدای بلند از درون ماشین دختر می‌شوند». محققین قدرت فشار دست شرکت‌کنندگان در تحقیق را هم قبل و هم بعد از خواندن داستان اندازه گرفتند و متوجه شدند که دانشجویانی که در پرسشنامه اعلام کرده بودند که در مرحله‌‌ی تخمک‌گذاری دوره‌ی ماهانه خود هستند بعد از خواندن داستان از قدرت فشردن دستِ بیشتری برخوردار بوده‌اند. به‌عبارتی زنان در حین واکنش به علائم توهین و حمله جنسی به دلیل موقعیت فیزیکی خود در طی دو روز مخصوص تخمک گذاری، از قدرت بدنی بیشتری برخوردار هستند.

زنانی که در دوره‌ی تخمک‌گذاری هستند نسبت به مردان غریبه شکاک‌تر هستند و احتمال اینکه آن‌ها را متجاوز تصور کنند بیشتر می‌گردد.

در سال ۲۰۰۷ گزارشی توسط خانم کریستسن گارور- آپگار که به همراه یک تیم محقق به چاپ رسید. بر طبق این گزارش خانم گارپر از مصاحبه ۱۶۹ زن (که دوره قاعدگی منظم داشتند و در سنجش فوق شرکت کرده بودند) با مردان مختلف فیلمبرداری کرد. بعد از آن، از زنان خواسته شد که به مردان بر اساس شخصیت و رفتار و به‌ویژه اینکه آیا مردان ملاقات شده نیت‌های جنسی داشته‌اند یا خیر نمره بدهند. تیم تحقیقاتی در حین تهیه گزارش پی بردند که زنانی که به روزهای تخمک‌گذاری نزدیک‌تر بوده‌اند اصرار بیشتری برای این باور داشتند که مردانی که با آن‌ها مصاحبه کرده‌اند تمایلات مشکوک جنسی از خود بروز داده‌اند. زنان فوق فکر نکردند که مردان مزبور بی‌ادب، غیر صمیمی و یا بدذات بوده‌اند بلکه فقط این احساس ناخوشایند درباره‌ی احتمال «متجاوز» بودن را از خود بروز داده بودند.

زنانی که به روزهای حامله شدن در هر ماه نزدیک‌تر می‌شوند محطاط‌‌‌تر می‌گردند و از مناطق نا‌مطمئن و مردان ناآشنا دوری می‌گرینند.

به نظر می‌رسد در طی دو روز مهم هر ماه، مشکوک بودن به همه، تحمل زیادی را می‌طلبد برای همین بر طبق دو گزارش تحقیقاتی، پی برده شده است که زنان سعی می‌کنند در روزهای مربوطه مثلا در شب قدم نزنند و یا تنها به پارک نروند. آن‌ها درِ خانه خود را به روی غریبه‌ها باز نمی‌کنند و ماشین خود را در جاده‌های بیرون شهر متوقف نمی‌نمایند. گزارش محققین آلمانی۳ از این نظر جالب است که نشان می‌دهد زنان فوق به هیچ وجهه از فعالیت‌های روزمره و کار خود نمی‌کاهند ولی در انتخاب رفت و آمد خود در طی دو روز مربوطه دقت بیشتری به خرج می‌دهند.

زنان وقتی که به روزهای از ماه نزدیک می‌گردند که شانس بارداریشان بیشتر از همیشه است نژادپرست‌تر می‌گردند.

گزارش تحقیقاتی دانشگاه ایالتی میشیگان که توسط کارلو ناوارت و تیم دانشگاهی‌اش تهیه شده است به این واکنش غیرعادی و جنجالی دست یافتند که نشان می‌دهد زنان سفیدپوست امریکایی در روزهای حول و حوش تخمک‌گذاری، علائم نژادپرستانه از خود بروز می‌دهند. با انجام آزمون‌های مخصوص۴ محققین دانشگاه میشیگان پی بردند که زنان مزبور به مرد سیاه حساسیت بیشتری نشان داده‌اند و آن‌ها را از دید «مردان غیر خودی»۵ نگاه کردند. تفسیر محققین در این رابطه به این حقیقت اشاره می‌کند که زندگی معاصر و تلفیق، آشنایی و مراوده‌ی نژاد‌های بشر به شکل مسالمت‌‌آمیز، پدیده‌ای جدید در طول تاریخ بشری است. به همین خاطر، عدم اطمینان به غیر خودی که رنگ، زبان، مذهب و آداب و رسوم متفاوت دارد واکنشی است غریزی که بر اساس ضرورت‌های زندگی اجداد خیلی قدیمی بشر شکل گرفته است.

برگردان ونداد زمانی

منبع: رادیو زمانه